شناخت مانیتور و صفحه نمایش

برای بررسی بیشتر درباره تاریخچه مانیتور صفحه نمایشی به عنوان متداول‌ترين دستگاه خروجي بوده كه از آن براي نمايش اطلاعات استفاده مي‌گردد و داراي انواع مختلفي است. یک صفحه نمايش مانند تلویزیون ها می تواند رنگي يا تك رنگ باشد . در محيط Dos معمولاً صفحه‌هاي نمايش دارای ۲۵ سطر و ۸۰ ستون هستند و در هر ستون يك كاراكتر تايپ مي‌شود. وقتي اطلاعات از طريق صفحه كليد وارد كامپيوتر مي‌شوند، در صفحه نمايش ظاهر مي‌گردند تا از صحت آنها اطمينان حاصل شود. بعضي از كامپيوترهايي که مانند Labtop ها قابل حمل یا Portable هستند داراي نوعی صفحه نمايش به نام صفحه نمايش تخت میباشند. در اين نوع كامپيوترها، ميزان مصرف برق از درجة اهميت ويژه‌اي برخوردار است، زيرا اين كامپيوترها معمولا در مکانهايي كه امکان دسترسي به برق نيست كار مي‌كنند و صرفه‌جويي در مصرف برق در آنها بسيار حائز اهميت می باشد.

مانیتور یا صفحه نمایش

كلية تصاوير، اعم از كاراكترهاي گرافيكي، حروف، ارقام و علايم ويژه و تصاوير گرافيكی به وسيله نقاط كوچكی به نام Pixcel ساخته مي‌شوند. كيفيت تصاوير، در درجه اول به طراحي قطعات الكترونيك مانیتور و در درجه دوم به اندازه و تراكم نقاط، كه اصطلاحاً به آن تفكيك‌پذيري صفحه نمايش یا Resolution گفته مي‌شود، بستگي دارد. كليه كاراكترها در محدوده معيني از نقاط تعريف مي‌شوند كه به آن ماتريس‌ كاراكتر گفته مي‌شود. ماتريس‌كاراكتر مجموعه‌اي از نقاط روشن و خاموش در صفحة نمايش مي‌باشد كه به هر يك از اين نقاط، همان پيكسل مي‌گويند. هر چه تعداد پيكسل‌هاي موجود در ماتريس‌كاراكتر بيشتر باشد، وضوح تصاوير و كاراكترها نيز بيشتر خواهد بود. مانند 600 ×800 پيکسل يا 768×1024 پيکسلمانيتورها در چند دسته تقسيم‌بندي مي‌شوند:

• مانیتور های لامپ تصویری یا CRT
• مانیتور های LCD
• مانیتور های LED

مانيتورهاي لامپ‌ تصويري يا CRT در چند سال اخير رونق فرارواني در بين کاربران داشته اند . اين مانيتورها در اندازة 12 و 14 اينچ به بازار عرضه شدند ، سپس استفاده اندازه از 15 و 17 اينچ آنها در بين كاربران رونق گرفت كه در حال حاضر اندازة 17 اينچ آنها بيشتر مورد استقبال مي‌باشد. در حال حاضر انواع 19، 21 و 22 اينچ نيز ساخته شده اند كه به دليل قيمت نسبتاً بالاتر، كمتر مورد استفاده عموم قرار مي‌گيرند. اين نوع مانيتورها داراي صفحات محدب و تخت هستند كه نوع صفحه تخت آنها بين كاربران پرطرفدارتر است. ايجاد تصوير در اين مانيتورها به‌وسيلهء پرتاب الکترون‌ها و هدايت آن‌ها به کمک ميدان‌هاي الکترومغناطيسي صورت مي گيرد .
مانيتورهاي LCD ؛ مانيتورهايي هستند با قطر كم و بدون لامپ تصوير و قطر آنها در حدود 4 سانتي‌متر است. مانيتورهاي LCD را با نام كريستال مايع نيز مي‌شناسند، زيرا اين مانيتورها از کنار هم چيدن سلول‌هاي کريستال مايع بوجود مي‌آيند. به اين مانيتورها بايد از زاوية مستقيم نگاه كرد تا تصوير به خوبي ديده شود.
مانيتورهاي LED ؛ مانيتورهايي هستند شبيه به LCDها، كه براي نمايش تصوير از ديودهاي نوري استفاده مي‌كنند.

مقايسه مانيتورهای CRT و LCD

مانيتورهاي LCD داراي روشنايي یا Brightness بين 2 تا 4 برابر مانيتورهاي CRT هستند؛ اما در مورد وضوح تصويری یا Contrast مانيتورهاي CRT 2 تا 4 برابر مانيتور هاي LCD مي باشند . زاويهءديد یا Viewing Angle مانيتورهاي CRT بيش از 150 درجه است درصورتي‌که در مورد مانيتورهاي LCD معمولي اين رقم حداکثر معادل 90 درجه است. امواج مغناطيسي مانند آهنربا و امواج الکترومغناطيسي مانند موبايل روي مانيتورهاي CRT ايجاد اختشاش تصويري مي‌کنند ولي مانيتورهاي LCD از اين آسيب در امانند. بدليل تکنولوژي ساخت هر يک از مانيتورها، مانيتورهاي CRT در مرکز بسيار شفاف‌ترند درصورتي‌که مانيتورهاي LCD در گوشه‌ها روشنتر هستند. مانيتورها CRT قدرت و انعطاف بيشتري براي مطابقت با رنگ‌هاي قابل دريافت چشم انسان دارند. همچنين مانيتورهاي CRT نسبت به مانيتورهاي LCD داراي کيفيت رنگ و خلوص رنگ بيشتري هستند. بزرگترين اشکال مانيتور LCD احتمال ايجاد پيکسل سوخته مانیتور یا Defective Pixel بر روي صفحهءنمايش آن‌ها است؛ و بزرگترين مشکل مانيتور CRT لرزش تصويري یا Flickering آنها است، که البته در صورتي‌که فرکانس 85Hz و بالاتر پشتيبانی شود، اين لرزش محسوس نخواهد بود. مانيتورهاي CRT به طور معمول 120watt انرژي مصرف مي‌کنند و اين درحالي‌ است که مانيتورهای LCD تنها 40w مصرف انرژي دارند. همچنين وزن يک مانيتور CRT درحدود ۱۳ کيلوگرم است و يک مانيتور LCD تنها حدود ۳ کيلوگرم وزن دارد. همچنين مهم است که بدانيم؛ مانيتورهای LCD علاوه بر توليد گرماي کمتر، آثار سوء بسيار کمتري بر چشم دارند. همچنين يکي از موارد بسيار خطرناک دربارهء مانيتورهاي CRT انتشار گازهايي است که به واسطهء گرما تبخير شده و به بيرون متصاعد مي‌شوند . این گازها براي انسان ها و محيط زيست بخصوص لايه اُزُن بسيان زيان‌بار هستند. در آخر بايد گفت براي پيروزي مانيتورهاي LCD بر مانيتورهاي CRT نياز به زمان زيادي است، تا نواقصش برطرف شده و از نظر قيمت نيز بتواند با آن رقابت کند. این نکات را در تعمیر مانیتور باید در نظر داشت.

مانيتورها داراي يك كابل برق هستند، كه كاملاً شبيه به كابل برق Case مي‌باشد. كابل ارسال داده به مانيتور داراي 15 رشته سيم و يك محل اتصال به كارت گرافيك است كه 15 پين دارد. اين ۱۵ پين در ۳ رديف ۵ تایی قرار دارند كه به كارت گرافيك وصل شده و داراي پيچ‌هايي در دو سمت است كه به كارت گرافيك پيچ مي‌شوند، تا از جدا شدن و قطع ناگهاني تصوير جلوگيري کنند.
روي قاب مانيتور تعدادي دكمه براي تنظيم نور، اندازه، حاشيه و غيره براي تنظيم تصوير مانيتور وجود دارد. همچنين مي‌توانيم برچسبهايي را روي قاب مانيتور مشاهده نماييم، اين برچسبها مربوط به امكانات و استانداردهاي مانيتورهاست، مثلاً برچسب با علامت TCO بيانگر وجود استاندارد تصويري TCO در مانيتور است.
درهنگام خريد يک مانيتور بايد به چند مورد توجه نمود. ابتدا به شفافيت نور و تصور، سپس به حداکثر مقدار تفكيك‌ پذيری صفحه نمايش یا Resolution و پس از آن به ديگر امکانات آن.

چهار مرحله مورد نیاز جهت فعالسازی مانیتور ها برای کاستن برق مصرفی مورد نیاز :

1.  استفاده از محافظ صفحه نمايش یا Screen Saver ، که در اين حالت از آسيب ديدن مانيتور بر اثر يكنواختي شعاع الكتروني جلوگيري مي‌گردد.
2.  حالت آماده باش یا Stand by ، که در اين حالت مانيتور ۵۰ درصد از مصرف برق مي‌كاهد و به سرعت به ورودي‌ها پاسخ مي‌دهد.
3.  حالت تعليق یا Suspend ،که در اين حالت لامپ تصوير مانيتور در حالت خاموش است و ۸۵ تا ۹۰ درصد از ميزان برق مصرفي لازم براي كاركردن مانيتور كاسته مي‌شود. در اين حالت پاسخ به ورودي‌ها مثل ماوس و کيبرد كمي كندتر است.
4. مرحله خاموشي؛ در اين مرحله عمل خاموشي به وسيله كاربر به وسيله كليد روشن، خاموش مانيتور صورت نگرفته بلكه به صورت هوشمندانه اين كار توسط مانيتور انجام مي‌گيرد، برق مصرفي در اين حالت ۳ تا ۷ وات است.

يكي از چيزهايي كه شما بايد از مانيتور خود دور نگاه داريد بلندگوها و اجسام داراي ميدان مغناطيسي هستند. تأثير مغناطيسي بلندگوها باعث پخش رنگ در مانيتور و يا تجمع رنگ در يک گوشه مي‌گردد. علاوه بر بلندگوها حدالامكان سعي نماييد وسايلي چون تلفن، دستگاه ضبط صوت، اسكنر و چاپگر را نيز از مانتيور خود دور نگه داريد.